W październiku przedstawiciele dyrekcji Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie spotkali się z radnymi oraz mieszkańcami gmin Szczurowa i Koszyce. Zaprezentowano wstępne plany lokalizacji polderu przeciwpowodziowego w dolinie Wisły na terenie tych gmin. Skala tej inwestycji jest porównywalna ze zbiornikiem Racibórz Dolny w dolinie Odry. Październikowe spotkania poprzedzają oficjalne konsultacje społeczne, w których polder jest jednym z wariantowych rozwiązań. Konsultacje odbędą się jeszcze w tym roku.
Przewidywana pojemność polderu będzie wynosić ok. 206 mln m3 pojemności i zajmować obszar ok. 35 km2. Obiekt będzie więc miał powierzchnię i pojemność większą niż obecnie ma największy polski suchy zbiornik w Raciborzu Dolnym w dolinie Odry (185 mln m3 i 26,3 km2). Planowana inwestycja jest jednym z elementów „Programu działań retencyjnych stanowiących element zarządzania ryzykiem powodziowym w regionie wodnym Górnej Zachodniej Wisły i Górnej Wschodniej Wisły między Krakowem a Zawichostem”. Program ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców regionu przed zagrożeniem powodzią przy zachowaniu najwyższych standardów ekologicznych.
Bezpieczeństwo 140 tys. osób
Obszar polderu na styku gmin Koszyce i Szczurowa wyznaczono, jako miejsce optymalne i zwiększające bezpieczeństwo przeciwpowodziowe ok. 140 tys. osób. Chronieni mają być przede wszystkim mieszkańcy zagrożonych powodzią terenów, ale także 12 obiektów strategicznych, w tym m.in.: Elektrownia Połaniec; Grupa Azoty Kopalnie i Zakłady Chemiczne Siarki „Siarkopol” S.A. w Grzybowie – Stacja Uzdatniania Wody Uzupełniającej, Tursko Małe; Siarkopol S.A. Kopalnia Siarki „Osiek”; Tarnobrzeski Park Przemysłowo-Technologiczny; Pilkington Polska Sp. z o.o.; Strefa Przemysłowa „Jeziórko”; PGE Energia Odnawialna – PV Jeziórko 100 M.
Planowany jest polder przeciwpowodziowy
Prezentowany na spotkaniach w Szczurowej i Koszycach polder w założeniach będzie miejscem, w którym na co dzień można uprawiać ziemie rolniczo czy wykorzystywać teren rekreacyjnie, jednak z uwagi na jego przeznaczenie nie może być zamieszkiwany. W sytuacjach zagrożenia nastąpi tam bowiem spiętrzenie wody i wystąpi tzw. cofka na Wiśle do poziomu maks. 184,00 m n.p.m. Czasza polderu zostanie wygrodzona wałami do rzędnej 185,00 m. W związku z tym ok. 16 km wałów wymaga podniesienia, ok. 7 km wałów będzie budowanych od nowa, a do rozbiórki przewidziano ok. 14 km wałów. Drogi wojewódzkie, obiekty mostowe zostaną wyniesione ponad teren polderu umożliwiając przemieszczanie się nawet w okresie zalania zbiornika.
Zapowiedziano rekompensaty
W przypadku realizacji inwestycji konieczne będą przeniesienia obecnie zamieszkujących i użytkujących obiekty na tych terenach. W ramach rekompensat właściciele nieruchomości otrzymają odszkodowania w wysokości cen rynkowych według wartości odtworzeniowych. Grunty rolne pozostające w obszarze polderu, będą mogły być nadal użytkowane, a decyzja o charakterze ich własności będzie należała do właścicieli. Jak powiedzieli przedstawiciele Wód Polskich jest to etap koncepcji projektu, wobec czego obszar planowanego polderu może jeszcze ulec zmianom.
Nie tylko Szczurowa i Koszyce
Bezpieczeństwo powodziowe w regionie będzie wzmacniał także proponowany niżej mniejszy polder (Przykop) o pojemności ok. 20 mln m3. Projekt programu działań, zawierający wymienione inwestycje obejmuje także inne działania, w tym cały katalog pilotażowych przedsięwzięć ukierunkowanych na zwiększenie retencji naturalnej (odtwarzanie starorzeczy, bagnisk i mokradeł, rowów melioracyjnych oraz zalesianie).
Konsultacje społeczne na przełomie listopada i grudnia
Wszystkie wariantowe propozycje będą szczegółowo omawiane podczas konsultacji społecznych, które rozpoczną się 29 listopada i potrwają do 19 grudnia 2024 r. Każdy będzie miał możliwość wnoszenia uwag, wniosków oraz propozycji do przedmiotowej inwestycji oraz całego projektu działań. O spotkaniach i sposobach wnoszenia uwag będziemy szczegółowo informowali na stronach i FB Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej oraz „Bezpiecznej Wisły”.
Program „Bezpieczna Wisła – ekologicznie w przyszłość” jest częścią strategicznego projektu Wód Polskich POPDOW (Projekt Ochrony Przeciwpowodziowej w Dorzeczu Odry i Wisły).